Chân dung Huyền thoại và Nguyên thủ quốc gia qua bàn tay HS Đoàn Việt Tiến


Ít ai biết rằng họa sĩ Đoàn Việt Tiến chính là tác giả chân dung diện mạo Quốc Tổ Hùng Vương - Lạc Long Quân tại Đền thờ Phú Thọ, đã được Hội đồng khoa học công nhận hình tượng và thần thái vào năm 2007. Tất cả các tượng điêu khắc sau này đều trung thực dựa trên nền phát thảo Quốc Tổ Hùng Vương của anh. Ngoài ra họa sĩ Đoàn Việt Tiến còn rất nổi tiếng với tranh chân dung vẽ các lãnh tụ, lãnh đạo và các nhân vật huyền thoại của Việt Nam và thế giới...


Họa sĩ Đoàn Việt Tiến được Mẹ soi đèn dầu cho anh khổ luyện vẽ ngược trên kính bằng 5 đầu ngón tay
Họa sĩ Đoàn Việt Tiến không chỉ nổi tiếng với phong cách vẽ tranh độc đáo, có 1 không 2 và được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam trao kỷ lục "Họa sĩ vẽ tranh bằng tay trên kính duy nhất tại Việt Nam". Xin nói thêm cho rõ, vẽ tranh thì ai chẳng vẽ bằng tay, nhưng họa sĩ Đoàn Việt Tiến khác các họa sĩ khác ở chỗ anh không dùng cọ hay dụng cụ nào để vẽ, mà anh dùng chính các đầu ngón tay của mình nhúng vào sơn và vẽ ngược trên mặt sau của kính thủy tinh, sau này là kính cường lực.



Đây là phương pháp vẽ tranh cực kỳ khó mà họa sĩ Đoàn Việt Tiến phải khổ luyện suốt 10 năm trời mới thành công. Anh kể cách đây 30 năm, trong một buổi sáng cùng cha ra sau vườn nhà, anh phát hiện 1 tấm kính chiếu lấp lánh dưới ánh mặt trời và phản quang đủ các màu sắc rất đẹp. Từ đó anh nãy ra ý tưởng vẽ tranh trên kính thì màu sắc sẽ rất lung linh, huyền ảo.



Lúc đầu anh cũng tập vẽ bằng cọ nhưng do mặt kính trơn nên dùng cọ vẽ rất khó và không được như ý. Thế là anh bỏ cọ mà dùng đầu ngón tay và móng tay của mình để chấm trực tiếp vào sơn và vẽ ngược trên mặt sau của kính. "Tôi nhận thấy chiếc cọ không có khả năng truyền đạt được ý đồ sáng tác của mình, vì chiếc cọ làm cho người vẽ và bức tranh bị ngăn cách. Lúc đó tôi có linh cảm mình phải sử dụng phương pháp nào khác bằng tất cả trái tim của mình để điều khiển trực tiếp được tư duy và tâm thức mà không bị ngăn cách bởi cây cọ. Và thế là sau nhiều đêm trăn trở tôi quyết định sử dụng chính đôi bàn tay của mình" - họa sĩ Đoàn Việt Tiến nhớ lại.



Anh phải vận động cả thị giác để nhìn, cảm giác trên các đầu ngón tay để gửi gắm những cảm xúc, những tư duy và tâm thức của mình trên từng bức tranh. Thời gian đầu anh chỉ dùng 1, 2 ngón tay và dùng mắt để quan sát, sau thời gian khổ luyện anh dùng cả bàn tay để vẽ.

Dù đã thành công vang dội với cách vẽ ngược trên mặt sau của kính thủy tinh, được công nhận kỷ lục Việt Nam, nhưng họa sĩ Đoàn Việt Tiến không ngừng khổ luyện để sau này điêu luyện đến nỗi anh có thể dùng cả 2 tay cùng lúc vẽ trên 2 bức tranh khác nhau, vẽ không cần nhìn ra mặt trước của kính và vừa hát vừa vẽ...



Thành công đầu tiên phải kể đến là những bộ sưu tập về chân dung các lãnh tụ, các nguyên thủ quốc gia. Trong đó, chân dung lãnh tụ Hồ Chí Minh được anh khổ luyện suốt 10 năm trời đầu tiên khi mới tập vẽ ngược trên kính bằng 5 đầu ngón tay. Nhờ lòng quyết tâm, kiên trì của một người lính trở về từ chiến trường Campuchia; nhờ sự tập luyện mê say với tất cả tấm lòng ngưỡng mộ và kính yêu Bác mà họa sĩ Đoàn Việt Tiến đã thành công với Bộ sưu tập tranh chân dung Chủ tịch Hồ Chính Minh, được Bảo tàng Hồ Chí Minh trang trọng tổ chức riêng một triển lãm cá nhân hoành tráng vào năm 1999.



Tổng bí thư Nông Đức Mạnh, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cùng các nhà lãnh đạo đến tham quan Triển lãm tranh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh vẽ ngược kính của họa sĩ Đoàn Việt Tiến trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh

Sau đó họa sĩ thương binh Đoàn Viêt Tiến được Bảo tàng Bến Tre (quê hương anh) mời vẽ thêm 1 Bộ sưu tập khác về chân dung chủ tịch Hồ Chí Minh để triển lãm và trưng bày tại đây. Bảo tàng Quân khu 9 (tại Cần Thơ) cũng đang trưng bày 4 bức chân dung chủ tịch Hồ Chí Minh của họa sĩ Đoàn Việt Tiến. Bảo tàng Lịch sử Quân đội (tại Hà Nội) cũng trưng bày 1 bức. Ngoài ra còn rất nhiều chân dung Bác Hồ của họa sĩ Đoàn Việt Tiến đang được trưng bày tại các đền thờ và các bộ sưu tập cá nhân...



Sau thành công vang dội với các bộ sưu tập vẽ chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, họa sĩ Đoàn Việt Tiến được Bảo tàng Tôn Đức Thắng mời vẽ Bộ sưu tập 7 bức chân dung Chủ tịch Tôn Đức Thắng và hiện bộ sưu tập này đang được treo trang trọng tại Bảo tàng này (tại TP.HCM).



Họa sĩ Đoàn Việt Tiến vẽ chân dung Chủ tịch Tôn Đức Thắng

Tháng 1/2000, nhân dịp kỷ niệm 40 năm Đồng khởi Bến Tre, họa sĩ Đoàn Việt Tiến đã vẽ và trao tặng bức tranh chân dung Chủ tịch Fidel Castro cho Tổng lãnh sự quán Cuba. Tháng 4/2001, khi chủ tịch Fidel Castro sang thăm Việt Nam, họa sĩ Đoàn Việt Tiến lại vẽ thêm bức chân dung tặng ông cùng với bức chân dung nữ tướng anh hùng Nguyễn Thị Định, anh hùng Che Guevara và bức tranh về quê hương Việt Nam. Chủ tịch Fidel Castro rất cảm động, khen ngợi và tặng cho anh rất nhiều quà từ Caba mang sang gồm: 1 chiếc áo khoác, 2 chai rượu quý, 1 hộp xì gà và 1 hộp hạt dẻ.





Năm 2016, khi Chủ tịch Fidel mất, họa sĩ Đoàn Việt Tiến lại là người được chọn vẽ bức chân dung để tặng trong ngày tang lễ của ông tại Thủ đô Lahabana. Bức chân dung được các nhà lãnh đạo Cuba đón nhận với tấm lòng cảm động và trân trọng trưng bày cố định tại Hội đồng Nhà nước Cuba. Còn bức chân dung của nữ tướng Nguyễn Thị Định cũng được trưng bày tại Bảo tàng Cuba vào tháng 12/2016.





Chân dung anh hùng Che

Tháng 2/2019, khi Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên lần 2 diễn ra tại Hà Nội, họa sĩ Đoàn Việt Tiến được chọn để vẽ chân dung Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bức chân dung với nhan đề "Tự tin". Bức tranh này được tổng thống Mỹ rất thích và được đem về Mỹ trưng bày tại Nhà Trắng.





Họa sĩ Đoàn Việt Tiến và chân dung Tổng thống Mỹ

Tháng 12/2019, họa sĩ Đoàn Việt Tiến cũng đã vẽ 3 bức chân dung Tổng bí thư Lào, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội Lào tặng cho các nhà lãnh đạo Lào trong chuyến thăm hữu nghị Việt Nam.



Vẽ chân dung Tổng bí thư Lào Boungnhang Vorachith

Ngoài các lãnh tụ và lãnh đạo kể trên, họa sĩ Đoàn Viêt Tiến còn vẽ chân dung của nhiều nhân vật huyền thoại, danh nhân văn hóa của Việt Nam và thế giới như: Hòa thượng Thích Quảng Đức, Huyền thoại Israel Eli Cohen, người sáng lập Làng SOS Thế giới Hermamn Gmeiner, Tỷ phú Dubai...





Chân dung Hòa thượng Thích Quảng Đức





Chân dung huyền thoại Israel Eli Cohen



Chân dung Nhà sáng lập Làng SOS Thế giới Hermamn Gmeiner (người Áo)

Đặc biệt, năm 2006 họa sĩ Đoàn Việt Tiến đã được giáo sư viện sĩ Vũ Tuyên Hoàng - Chủ tịch các Hiệp hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam - mời vẽ Bộ sưu tập về các nhà vua Việt Nam gồm 26 bức qua nghệ thuật sáng tạo từ Tâm thức để giữ lại nguồn cảm xúc trong thời điểm thăng hoa của bộ môn khoa học đặc biệt Tâm pháp họa. 26 bức tranh đó bao gồm: Hai Bà Trưng, vua Đinh Tiên Hoàng, vua Lê Thánh Tông, 8 vị vua thời nhà Lý, vua Trần Nhân Tông, Trần Hưng Đạo, vua Quang Trung, các vua triều Nguyễn...


Duy England
Bài viết đóng góp, xin gửi về email: saoonline.net.vn@gmail.com